Στη μαγειρική χρησιμοποιείται ως αρωματικό σε διάφορα ψητά, σαλάτες, βραστά, κοκκινιστά, σούπες, ζυμαρικά. ενώ ταιριάζει πολύ σε σάλτσες που έχουν ως βάση τη φρέσκια ντομάτα.

Η καταγωγή του είναι από την Ινδία αλλά αναφέρεται συχνά από τον Θεόφραστο και τον ∆ιοσκουρίδη. Η ονομασία «βασιλικός» του αποδόθηκε καθώς, σύμφωνα με το θρύλο, φύτρωσε στο σημείο όπου ο μέγας Κωνσταντίνος και η μητέρα του Αγία Ελένη ανακάλυψαν τον Τίμιο Σταυρό.

Χρησιμοποιείται στη λαϊκή φαρμακευτική ως βότανο καθώς πιστεύεται πως είναι καλό διουρητικό, καταπραΰνει το στομαχόπονο και το πονοκέφαλο ενώ στην αρχαιότητα τον χρησιμοποιούσαν ως επίθεμα μετά από δάγκωμα εντόμου, σκορπιού ή και φιδιού.